Related Articles
Alfred P. Sloan 1923-1946 yılları arasında General Motors firmasında CEO ve başkan olarak hizmet vermiş. Kitabında otomotiv endüstrisi başta olmak üzere GM ‘in yapısından, iştirakrelerinden ve yönetim felsefesinden bahsediyor.
Kitabı okuduğunuzda çok akıllı bir adamla karşı karşıya olduğunuzu anlıyorsunuz. Yönetim kurulunun attığı stratejik adımların nasıl GM’i dünyanın en büyük firması haline getirdiğini bu kitapta görmek mümkün.
Daha 1920 ‘li yıllarda biz henüz Türkiye Cumhuriyetini kurma aşamasındayken Amerikan otomotiv endüstrisinin inşa edilmeye başlandığını görüyorsunuz. Ford’un tek tip üretim modeli olan Model T ‘ye karşılık General Motors üstü kapalı olan ve daha çok aksesuar vadeden arabalarıyla piyasayı domine etmeye başlıyor. Chevrolet, Cadillac, Pontiac, Oldsmobile, Buick Amerikan otomotiv tarihinin bu önemli modellerinin GM çatısı altında nasıl geliştiğini görüyoruz. 1970’li yılların çocukluğumda Cadillac’ı en prestijli araba markalarından birisi olarak hatırlıyorum, o bir efsaneydi. Yıllar sonra Cadillac’ın ve diğer önemli Amerikan otomobil markalarının tarihçesini sektöre damga vurmuş birisinin ağzından dinlemek heyecan verici.
Alfred P. Sloan prensiplere, prosedürlere ve bilimsel gelişmeye çok önem veren birisi. GM bünyesinde yer alan onlarca fabrikada herşey prensipler ve prosedürler çerçevesinde ilerliyor. Divizyonlar merkeze bağlı olmakla birlikte aynı zamanda özerk yapıya sahipler. Alfred P. Sloan uzun uzun bu yapıdan bahsediyor. Prensipler ve finanslar araçlarla ilgili bölümleri okumak pek kolay olmuyor, arada bir yığın şirket içi yazışmaya da yer vermiş. Fakat otomobil’in stil serüvenini, teknik gelişmelerin tarihçesini bir solukta okudum. 1940 ‘lı yıllara geldiklerinde otomatik vitesi kullanıma sunuyorlar. Arabaları daha geniş ve daha alçak yapma felsefesiyle 60 ‘lı yılların efsane modellerini ortaya çıkarıyorlar. Kitabı okudukça bugün standard olarak arabalarda yer alan özelliklerin birçoğunun GM tarafından geliştirildiğini anlıyorsunuz. Motorda vuruntuyu önlemek için benzine kurşun katılmasına ön ayak olmalarından, sadece otomobile kredi veren dünyanın ilk finans şirketini kurmalarına kadar birçok konu var. Charles F. Kettering gibi bir dehanın hayatımıza neler kattığını da yine bu kitaptan öğrendim.
GM ‘in birinci dünya savaşında ve özelikle de ikinci dünya savaşında önemli bir aktör olduğunu görüyoruz. İkinci dünya savaşı sırasında neredeyse hiç otomobil üretimi yapmayıp uçak motoru, makineli tüfek ve daha birçok çeşitte silah üretimine yöneliyorlar. Alfred P. Sloan’ın savaş bitiminde otomobil’e olan talebin artacağını öngörüp kapasiteyi arttırma çalışmaları gerçekten takdire değer. Kendisi AR-GE biriminde gerçekleştirilen çalışmaları bazen sırf bilim adına destekliyor. Kendisinin geniş ve vizyoner düşünce ufku nihayetinde sayısız yeniliklere, inovasyona yol açıyor.
Birgün kişisel uçakların arabanın yerini alabilir öngörüsüyle havacılık sanayii’nde iki tane firma satın alıyorlar. Amaçları sadece bu alanda var olmak, fakat otomotivdeki seri üretim ve iş tecrübesini bu alana aktarıp dünyanın en büyük uçak motoru imalatçısı haline geliyorlar. Sarsıcı başarılara imza attıktan sonra 1950’li yılların sonunda bu alandan çıkıyorlar. Uçaklarda güvenliğin yeterli seviyeye gelmeden bireysel olarak otomobile rakip olamayacağını söyleyip sektörden çıkıyorlar.
Alfred P. Sloan’ın kitapta söylediği önemli konulardan bir tanesi savaş ekonomisinin sanılanın aksine kendilerine yarar getirmediği. Sabit bir marj ile kütle üretimi yaptıklarından bahsediyor. Daha 1940 ‘lı yıllarda GM ‘in 14 milyar dolar gibi bir iş hacmine ulaşması ne denli büyük bir güç olduğunu gösteriyor. 1960’lı yıllara geldiklerinde yıllık otomobil satışları beş milyon adete yaklaşmış durumda.
Afred P. Sloan, kitapta teknolojik gelişmelerin yanısıra iş hayatında çok önemli olan ücret politikalarından, sendika ile ilgili faaliyetlerden, yönetici bonuslarından da bahsediyor.
Bill Gates “İş hayatına dair eğer tek bir kitap okunacaksa o bu kitaptır” diyor. Gerçekten de kitap küçük bir MBA programının özeti gibi. Yatırım kararlarından, ürün segmentasyonuna, prosedürlerden ücret politikalarına kadar birçok konu anlatılıyor.
GM ‘in 2009 yılında iflas ilan ettiğini bilmek kitabı okurken tuhaf duygulara yol açıyor. Alfred P. Sloan kitabın farklı bölümlerinde değişimin öneminden piyasa koşullarına ayak uydurmanın gerekliliğinden söz ediyor. GM ‘in iflası karmaşık bir konu fakat özüne baktığınızda değişime ayak uyduramadığını ve rakipleri karşısında ezildiğini görüyorsunuz. Kitapta ustaca alınan isabetli kararlarla GM’in nasıl dünyanın en büyük kuruluşu olduğunu anlamak zor değil.
Otomotiv sektöründe çalışan yöneticilerin mutlaka okuması gereken bir kitap. Yine efsanevi Amerikan otomobillerine ilgi duyanların, yönetim ve organizasyonla ilgili çarpıcı bir eser okumak isteyenlerin yine mutlaka okuması gereken bir kitap. Kitapta dikkati çeken başa önemli bir nokta araştırma geliştirmeye verilen büyük önem. Yeni teknolojik gelişmelere gebe çalışmalarla ilgili bireylere sınırsız destek veriliyor.
